1052. Urszula Dudziak
Cześć! 😁
Po bardzo długiej przerwie chciałabym Wam pokazać autograf, jaki otrzymałam drogą listowną. Jest on od polskiej piosenkarki jazzowej, kompozytorki, autorki tekstów i pisarki Urszuli Dudziak.
Kilka słów o piosenkarce:
Urszula Bogumiła Dudziak (ur. 22 października 1943 w Straconce) – polska piosenkarka jazzowa, kompozytorka i autorka tekstów, pisarka, od 2017 również youtuberka. Nagrała ponad 50 albumów studyjnych. Współpracowała z artystami, takimi jak Pectus, Voo Voo, Ryszard Rynkowski czy Reni Jusis, a także z zagranicznymi wykonawcami, takimi jak m.in. Bobby McFerrin, Sting czy Flora Purim. Urodziła się we wsi Straconka, która obecnie jest dzielnicą Bielska-Białej. Jej starszy brat Leszek Dudziak był perkusistą jazzowym, znanym ze współpracy z Krzysztofem Komedą. Ma też młodszą o sześć lat siostrę Danutę. Mając dwa lata, przeniosła się z rodzicami do Gubina. Następnie mieszkała również w Nowej Soli, Zielonej Górze i Warszawie. W dzieciństwie uczyła się gry na akordeonie i pianinie. Należała do harcerstwa, wówczas śpiewała piosenki patriotyczne, ludowe i czardasze, ponadto sięgała po repertuar polskich artystek popowych, takich jak Maria Koterbska, Sława Przybylska, Hanna Rek i Ludmiła Jakubczak. W wieku 14 lat usłyszała w radiu utwór Elli Fitzgerald, dzięki której zainteresowała się jazzem. Początkowo śpiewała razem z amatorskimi zespołami z Zielonej Góry. Początkowo śpiewała i nagrywała z orkiestrą Edwarda Czernego. W 1958, w wieku 15 lat, przystąpiła do zespołu Krzysztofa Komedy występując z nim po raz pierwszy w Klubie Hybrydy. Nagrała z nim piosenkę „Nie jest źle”. Nagrywała też pierwsze piosenki dla Polskiego Radia, w tym np. utwór „Pójdę wszędzie z tobą”. W tym okresie przez jakiś czas występowała pod pseudonimami „Urszula May” i „Dorota Cedro”. W 1963 Agnieszka Osiecka i Jan „Ptaszyn” Wróblewski napisali dla niej w 1963 piosenkę „Ulice wielkich miast”. Kompozycja znalazła się na albumie osieckiej pt. Pięć oceanów. W czerwcu 1963 za wykonanie piosenek „Nie jest źle” i „Ulice wielkich miast” otrzymała wyróżnienie na 1. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. Od 1964 współpracowała z Michałem Urbaniakiem, z którym w 1967 wzięła ślub. W latach 1969–1972 brała udział w Międzynarodowym Festiwalu Jazzowym Jazz Jamboree w Warszawie. W 1971 zafascynowała się muzyką wykorzystującą elektroniczne przetworniki głosu. Wówczas podjęła decyzję o śpiewaniu bez zwracania uwagi na tekst, lecz wyłącznie na dźwięki. Namówił ją do tego również ówczesny mąż, Michał Urbaniak. Sama użyła po raz pierwszy takiej techniki przy nagrywaniu swojej debiutanckiej płyty długogrającej pt. Newborn Light (wydanej w 1972 w Szwajcarii i 1974 w Stanach Zjednoczonych), zrealizowanej w duecie z Adamem Makowiczem. Album ten dostał 5/5 gwiazdek od prestiżowego amerykańskiego magazynu DownBeat. W 1973 ukazał się w Niemczech album Michała Urbaniaka, Urszuli Dudziak, Tomasza Stańko i Attilego Zollera pt. We’ll Remember Komeda. W 1976 ten sam album ukazał się w USA pod tytułem Tribute to Komeda. W 1973 wraz z mężem wyjechała do Stanów Zjednoczonych do Manhattanu, dzielnicy Nowego Jorku. Uczestniczyła tam w przedsięwzięciach artystycznych Michała Urbaniaka. Występowała wtedy jako One Woman Show; śpiewała m.in. na Newport Jazz Festival, czy w Carnegie Hall. W 1975 wydała trzeci i zarazem swój pierwszy autorski album Urszula. Ukazał się w 1975 w Stanach Zjednoczonych, Japonii, Brazylii i Meksyku, a w 1976 – w Wenezueli i we Włoszech. Na rynku europejskim album pojawił się dopiero w 2011. Oprócz utworu „Just the Way You Are” na krążku nie znalazł się żaden tekst, jedynie przetworniki głosu. Znalazł się w liście 1000 najpopularniejszych albumów z 1975 według serwisu Rate Your Music. Z tego też albumu pochodzi najpopularniejszy utwór Dudziak – „Papaya”. W 1976, jej piosenka "Papaya" nawet pojawiała się w czołówce brazylijskiej telenoweli "Anjo Mau" emitowanej na antenie TV Globo. Wydana w 1977 płyta Midnight Rain była drugim autorskim albumem Urszuli Dudziak. W tym samym roku wystąpiła na krążku Michal Urbaniak’s Fusion - Smiles Ahead swojego ówczesnego męża. Rok później wydana została kolejna płyta Urbaniaka z udziałem artystki: Heritage. W 1979 opublikowała swój piąty album muzyczny pt. Future Talk. Zawierał muzykę jazz-rockową i free-jazzową. W tym samym roku popularny magazyn „Los Angeles Times” mianował Urszulę Dudziak Piosenkarką Roku. W 1981 została członkinią międzynarodowego zespołu Vocal Summit (w składzie: Urszula Dudziak, Bobby McFerrin, Janne Lee, Jay Clayton oraz Lauren Newton). Wraz z Jerzym Kosińskim przygotowała autobiograficzny program muzyczny Future Talk (promujący album Future Talk), z którym koncertowała po większości krajów Europy oraz spektakl The Nature Is Leaving Us. W latach 80. nagrała kolejne osiem albumów muzycznych: Magic Lady (In and Out) (1980), Solo's, Duo's And Trio's (1982), Sorrow Is Not Forever-Love Is: Vocal Summit (jako zespół Vocal Summit) (1982), Ulla (1982), Sorrow Is Not Forever...But Love Is (1983), Percussion Summit (1984), High Horse (1984) oraz Serenata (1989). Najpopularniejszymi z nich okazały się Ulla oraz Sorrow Is Not Forever-Love Is: Vocal Summit. Do 1985 współpracowała m.in. z orkiestrą Gila Evansa, zespołem Archiego Sheppa, Chico Freemanem, Florą Purim, czy Vienna Art Orchestra. W 1985 po 13–letniej nieobecności wróciła do Polski i wystąpiła w duecie z Bobbym McFerrinem na festiwalu Jazz Jamboree w Warszawie. Po powrocie do Polski podjęła współpracę z Grażyną Auguścik, z którą koncertuje w Polsce i Stanach Zjednoczonych. Także w 1985 wzięła rozwód z Michałem Urbaniakiem. Jak sama komentuje: została „wokalistką jazzową z Polski, z dwojgiem małych dzieci, bez pieniędzy”. Po rozstaniu w 1986 przez pół roku pracowała w nowojorskiej firmie sprzedającej wzmacniacze do gitar elektrycznych marki SovTech. Ponadto dorabiała na życie, pracując jako akwizytorka firmy MCI Inc. i kelnerka w firmie cateringowej. W latach 90. śpiewała w zespole Walk Away, z którym koncertowała po kraju i wystąpiła m.in. na Jazz Jamboree w 1992. Kontynuowała też karierę solową i koncertowała po Europie z programem „Future Talk”. W 1991 roku przez Telewizję Polską zrealizowany został film biograficzny o Urszuli Dudziak pt. Ursula’s Story. Reżyserką została Danuta Beata Postnikoff. W 2005 została uhonorowana Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2007 jej singel „Papaya” z 1976 stała się hitem na Filipinach, w Azji i Ameryce Południowej, gdzie dodano do niej charakterystyczny taniec „Papaya Dance” której jej popularność zawdzięcza flilipiński teleturniej Game Ka Na Ba?, emitowany na nieistniejącym już ABS-CBN. Utwór na nowo odkrył prezenter radiowy z Filipin. W 2008 o sukcesie „Papai” i tańca „Papaya Dance” informowała amerykańska stacja telewizyjna ABC w programie Good Morning America. „Papayę” tańczyła m.in. armia filipińska podczas przerwy w musztrze. W 2007 otrzymała Odznakę Honorową za Zasługi dla Województwa Lubuskiego oraz Perłę Honorową Polskiej Gospodarki w kategorii „kultura”. W 2008 odebrała nagrodę TVP Polonia na 45. KFPP w Opolu. W 2009 została uhonorowana Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2010 znalazła się na trzecim miejscu w plebiscycie 50 najlepszych wokalistek sporządzonym przez miesięcznik „Machina”. W 2011 była mentorką chóru z Zielonej Góry w pierwszej edycji Bitwy na głosy, w której zajęła drugie miejsce w finale. W 2012 ukazała się autobiografia Dudziak pt. Wyśpiewam Wam wszystko. 17 sierpnia 2013 wystąpiła z zespołem na koncercie McFerrin+ w ramach projektu Solidarity of Arts. Wystąpiła w duecie z gospodarzem, Bobby McFerrinem. Tego dnia nastąpiło odsłonięcie odcisku jej dłoni w Alei Gwiazd w Gdańsku. Uczestniczyła również w poprzedniej edycji festiwalu – Stańko+, śpiewając utwór Krzysztofa Komedy Kołysanka Rosemary. W 2017 odebrała Fryderyka w kategorii „Muzyka jazzowa” za całokształt twórczości. W 2018 ukazała się druga autobiografia Dudziak pt. Wyśpiewam Wam więcej, będąca uzupełnieniem jej debiutanckiej książki z 2012. W 2019 była trenerką w pierwszej edycji The Voice Senior i zagrała gościnnie w filmie Jak zostać gwiazdą. W maju 2020, w trakcie trwania pandemii COVID-19 wzięła udział w akcji #hot16challenge2, promującej zbiórkę funduszy na rzecz personelu medycznego. Jesienią była trenerką w jedenastej edycji The Voice of Poland. Od 1967 przez blisko 20 lat była żoną Michała Urbaniaka, z którym ma dwie córki: Katarzynę (która studiowała w Nowym Jorku nauki humanistyczne) i Mikę. Zostawił on jednak Urszulę Dudziak dla Liliany Komorowskiej. Po rozwodzie przez cztery lata była związana z pisarzem Jerzym Kosińskim, któremu dedykowała album Malowany ptak. W 1991 roku artysta popełnił samobójstwo. W 1993 wyszła za szwedzkiego kapitana żeglugi Benghta Dahllofa, z którym rozwiodła się. Od 2013 jest związana z Bogdanem Tłomińskim, kapitanem żeglugi wielkiej. W 2008 zdiagnozowano u niej złośliwego raka piersi. Przeszła mastektomię, wskutek której usunięto jej lewą pierś. Nie miała nawrotów choroby. Ma domy m.in. w Nowym Jorku (na Manhattanie), Szwecji i Warszawie. Wraz z Boganem Tłomińskim mieszka w małej wsi obok Podlasia. Posiadają tam dom z bali. W twórczości Urszuli Dudziak przeważa muzyka jazzowa. Dysponuje szeroką skalą głosu. Od 1971 śpiewa w większości wykorzystując elektroniczne przetworniki głosu. Wielokrotnie była opisywana jako kobieta żywiołowa i energetyczna; posiadająca dużo optymizmu i radości.
Data wysłania: 02.11.2021 r.
Data otrzymania: 29.03.2022 r.
Adres:
KAYAX
ul. Obrońców 28
03-933 Warszawa