1052. Urszula Dudziak

 Cze艣膰! 馃榿

Po bardzo d艂ugiej przerwie chcia艂abym Wam pokaza膰 autograf, jaki otrzyma艂am drog膮 listown膮. Jest on od polskiej piosenkarki jazzowej, kompozytorki, autorki tekst贸w i pisarki Urszuli Dudziak.

Kilka s艂贸w o piosenkarce:

Urszula Bogumi艂a Dudziak (ur. 22 pa藕dziernika 1943 w Straconce) – polska piosenkarka jazzowa, kompozytorka i autorka tekst贸w, pisarka, od 2017 r贸wnie偶 youtuberka. Nagra艂a ponad 50 album贸w studyjnych. Wsp贸艂pracowa艂a z artystami, takimi jak Pectus, Voo Voo, Ryszard Rynkowski czy Reni Jusis, a tak偶e z zagranicznymi wykonawcami, takimi jak m.in. Bobby McFerrin, Sting czy Flora Purim. Urodzi艂a si臋 we wsi Straconka, kt贸ra obecnie jest dzielnic膮 Bielska-Bia艂ej. Jej starszy brat Leszek Dudziak by艂 perkusist膮 jazzowym, znanym ze wsp贸艂pracy z Krzysztofem Komed膮. Ma te偶 m艂odsz膮 o sze艣膰 lat siostr臋 Danut臋. Maj膮c dwa lata, przenios艂a si臋 z rodzicami do Gubina. Nast臋pnie mieszka艂a r贸wnie偶 w Nowej Soli, Zielonej G贸rze i Warszawie. W dzieci艅stwie uczy艂a si臋 gry na akordeonie i pianinie. Nale偶a艂a do harcerstwa, w贸wczas 艣piewa艂a piosenki patriotyczne, ludowe i czardasze, ponadto si臋ga艂a po repertuar polskich artystek popowych, takich jak Maria Koterbska, S艂awa Przybylska, Hanna Rek i Ludmi艂a Jakubczak. W wieku 14 lat us艂ysza艂a w radiu utw贸r Elli Fitzgerald, dzi臋ki kt贸rej zainteresowa艂a si臋 jazzem. Pocz膮tkowo 艣piewa艂a razem z amatorskimi zespo艂ami z Zielonej G贸ry. Pocz膮tkowo 艣piewa艂a i nagrywa艂a z orkiestr膮 Edwarda Czernego. W 1958, w wieku 15 lat, przyst膮pi艂a do zespo艂u Krzysztofa Komedy wyst臋puj膮c z nim po raz pierwszy w Klubie Hybrydy. Nagra艂a z nim piosenk臋 „Nie jest 藕le”. Nagrywa艂a te偶 pierwsze piosenki dla Polskiego Radia, w tym np. utw贸r „P贸jd臋 wsz臋dzie z tob膮”. W tym okresie przez jaki艣 czas wyst臋powa艂a pod pseudonimami „Urszula May” i „Dorota Cedro”. W 1963 Agnieszka Osiecka i Jan „Ptaszyn” Wr贸blewski napisali dla niej w 1963 piosenk臋 „Ulice wielkich miast”. Kompozycja znalaz艂a si臋 na albumie osieckiej pt. Pi臋膰 ocean贸w. W czerwcu 1963 za wykonanie piosenek „Nie jest 藕le” i „Ulice wielkich miast” otrzyma艂a wyr贸偶nienie na 1. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. Od 1964 wsp贸艂pracowa艂a z Micha艂em Urbaniakiem, z kt贸rym w 1967 wzi臋艂a 艣lub. W latach 1969–1972 bra艂a udzia艂 w Mi臋dzynarodowym Festiwalu Jazzowym Jazz Jamboree w Warszawie. W 1971 zafascynowa艂a si臋 muzyk膮 wykorzystuj膮c膮 elektroniczne przetworniki g艂osu. W贸wczas podj臋艂a decyzj臋 o 艣piewaniu bez zwracania uwagi na tekst, lecz wy艂膮cznie na d藕wi臋ki. Nam贸wi艂 j膮 do tego r贸wnie偶 贸wczesny m膮偶, Micha艂 Urbaniak. Sama u偶y艂a po raz pierwszy takiej techniki przy nagrywaniu swojej debiutanckiej p艂yty d艂ugograj膮cej pt. Newborn Light (wydanej w 1972 w Szwajcarii i 1974 w Stanach Zjednoczonych), zrealizowanej w duecie z Adamem Makowiczem. Album ten dosta艂 5/5 gwiazdek od presti偶owego ameryka艅skiego magazynu DownBeat. W 1973 ukaza艂 si臋 w Niemczech album Micha艂a Urbaniaka, Urszuli Dudziak, Tomasza Sta艅ko i Attilego Zollera pt. We’ll Remember Komeda. W 1976 ten sam album ukaza艂 si臋 w USA pod tytu艂em Tribute to Komeda. W 1973 wraz z m臋偶em wyjecha艂a do Stan贸w Zjednoczonych do Manhattanu, dzielnicy Nowego Jorku. Uczestniczy艂a tam w przedsi臋wzi臋ciach artystycznych Micha艂a Urbaniaka. Wyst臋powa艂a wtedy jako One Woman Show; 艣piewa艂a m.in. na Newport Jazz Festival, czy w Carnegie Hall. W 1975 wyda艂a trzeci i zarazem sw贸j pierwszy autorski album Urszula. Ukaza艂 si臋 w 1975 w Stanach Zjednoczonych, Japonii, Brazylii i Meksyku, a w 1976 – w Wenezueli i we W艂oszech. Na rynku europejskim album pojawi艂 si臋 dopiero w 2011. Opr贸cz utworu „Just the Way You Are” na kr膮偶ku nie znalaz艂 si臋 偶aden tekst, jedynie przetworniki g艂osu. Znalaz艂 si臋 w li艣cie 1000 najpopularniejszych album贸w z 1975 wed艂ug serwisu Rate Your Music. Z tego te偶 albumu pochodzi najpopularniejszy utw贸r Dudziak – „Papaya”. W 1976, jej piosenka "Papaya" nawet pojawia艂a si臋 w czo艂贸wce brazylijskiej telenoweli "Anjo Mau" emitowanej na antenie TV Globo. Wydana w 1977 p艂yta Midnight Rain by艂a drugim autorskim albumem Urszuli Dudziak. W tym samym roku wyst膮pi艂a na kr膮偶ku Michal Urbaniak’s Fusion - Smiles Ahead swojego 贸wczesnego m臋偶a. Rok p贸藕niej wydana zosta艂a kolejna p艂yta Urbaniaka z udzia艂em artystki: Heritage. W 1979 opublikowa艂a sw贸j pi膮ty album muzyczny pt. Future Talk. Zawiera艂 muzyk臋 jazz-rockow膮 i free-jazzow膮. W tym samym roku popularny magazyn „Los Angeles Times” mianowa艂 Urszul臋 Dudziak Piosenkark膮 Roku. W 1981 zosta艂a cz艂onkini膮 mi臋dzynarodowego zespo艂u Vocal Summit (w sk艂adzie: Urszula Dudziak, Bobby McFerrin, Janne Lee, Jay Clayton oraz Lauren Newton). Wraz z Jerzym Kosi艅skim przygotowa艂a autobiograficzny program muzyczny Future Talk (promuj膮cy album Future Talk), z kt贸rym koncertowa艂a po wi臋kszo艣ci kraj贸w Europy oraz spektakl The Nature Is Leaving Us. W latach 80. nagra艂a kolejne osiem album贸w muzycznych: Magic Lady (In and Out) (1980), Solo's, Duo's And Trio's (1982), Sorrow Is Not Forever-Love Is: Vocal Summit (jako zesp贸艂 Vocal Summit) (1982), Ulla (1982), Sorrow Is Not Forever...But Love Is (1983), Percussion Summit (1984), High Horse (1984) oraz Serenata (1989). Najpopularniejszymi z nich okaza艂y si臋 Ulla oraz Sorrow Is Not Forever-Love Is: Vocal Summit. Do 1985 wsp贸艂pracowa艂a m.in. z orkiestr膮 Gila Evansa, zespo艂em Archiego Sheppa, Chico Freemanem, Flor膮 Purim, czy Vienna Art Orchestra. W 1985 po 13–letniej nieobecno艣ci wr贸ci艂a do Polski i wyst膮pi艂a w duecie z Bobbym McFerrinem na festiwalu Jazz Jamboree w Warszawie. Po powrocie do Polski podj臋艂a wsp贸艂prac臋 z Gra偶yn膮 Augu艣cik, z kt贸r膮 koncertuje w Polsce i Stanach Zjednoczonych. Tak偶e w 1985 wzi臋艂a rozw贸d z Micha艂em Urbaniakiem. Jak sama komentuje: zosta艂a „wokalistk膮 jazzow膮 z Polski, z dwojgiem ma艂ych dzieci, bez pieni臋dzy”. Po rozstaniu w 1986 przez p贸艂 roku pracowa艂a w nowojorskiej firmie sprzedaj膮cej wzmacniacze do gitar elektrycznych marki SovTech. Ponadto dorabia艂a na 偶ycie, pracuj膮c jako akwizytorka firmy MCI Inc. i kelnerka w firmie cateringowej. W latach 90. 艣piewa艂a w zespole Walk Away, z kt贸rym koncertowa艂a po kraju i wyst膮pi艂a m.in. na Jazz Jamboree w 1992. Kontynuowa艂a te偶 karier臋 solow膮 i koncertowa艂a po Europie z programem „Future Talk”. W 1991 roku przez Telewizj臋 Polsk膮 zrealizowany zosta艂 film biograficzny o Urszuli Dudziak pt. Ursula’s Story. Re偶yserk膮 zosta艂a Danuta Beata Postnikoff. W 2005 zosta艂a uhonorowana Br膮zowym Medalem „Zas艂u偶ony Kulturze Gloria Artis”. W 2007 jej singel „Papaya” z 1976 sta艂a si臋 hitem na Filipinach, w Azji i Ameryce Po艂udniowej, gdzie dodano do niej charakterystyczny taniec „Papaya Dance” kt贸rej jej popularno艣膰 zawdzi臋cza flilipi艅ski teleturniej Game Ka Na Ba?, emitowany na nieistniej膮cym ju偶 ABS-CBN. Utw贸r na nowo odkry艂 prezenter radiowy z Filipin. W 2008 o sukcesie „Papai” i ta艅ca „Papaya Dance” informowa艂a ameryka艅ska stacja telewizyjna ABC w programie Good Morning America. „Papay臋” ta艅czy艂a m.in. armia filipi艅ska podczas przerwy w musztrze. W 2007 otrzyma艂a Odznak臋 Honorow膮 za Zas艂ugi dla Wojew贸dztwa Lubuskiego oraz Per艂臋 Honorow膮 Polskiej Gospodarki w kategorii „kultura”. W 2008 odebra艂a nagrod臋 TVP Polonia na 45. KFPP w Opolu. W 2009 zosta艂a uhonorowana Krzy偶em Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2010 znalaz艂a si臋 na trzecim miejscu w plebiscycie 50 najlepszych wokalistek sporz膮dzonym przez miesi臋cznik „Machina”. W 2011 by艂a mentork膮 ch贸ru z Zielonej G贸ry w pierwszej edycji Bitwy na g艂osy, w kt贸rej zaj臋艂a drugie miejsce w finale. W 2012 ukaza艂a si臋 autobiografia Dudziak pt. Wy艣piewam Wam wszystko. 17 sierpnia 2013 wyst膮pi艂a z zespo艂em na koncercie McFerrin+ w ramach projektu Solidarity of Arts. Wyst膮pi艂a w duecie z gospodarzem, Bobby McFerrinem. Tego dnia nast膮pi艂o ods艂oni臋cie odcisku jej d艂oni w Alei Gwiazd w Gda艅sku. Uczestniczy艂a r贸wnie偶 w poprzedniej edycji festiwalu – Sta艅ko+, 艣piewaj膮c utw贸r Krzysztofa Komedy Ko艂ysanka Rosemary. W 2017 odebra艂a Fryderyka w kategorii „Muzyka jazzowa” za ca艂okszta艂t tw贸rczo艣ci. W 2018 ukaza艂a si臋 druga autobiografia Dudziak pt. Wy艣piewam Wam wi臋cej, b臋d膮ca uzupe艂nieniem jej debiutanckiej ksi膮偶ki z 2012. W 2019 by艂a trenerk膮 w pierwszej edycji The Voice Senior i zagra艂a go艣cinnie w filmie Jak zosta膰 gwiazd膮. W maju 2020, w trakcie trwania pandemii COVID-19 wzi臋艂a udzia艂 w akcji #hot16challenge2, promuj膮cej zbi贸rk臋 funduszy na rzecz personelu medycznego. Jesieni膮 by艂a trenerk膮 w jedenastej edycji The Voice of Poland. Od 1967 przez blisko 20 lat by艂a 偶on膮 Micha艂a Urbaniaka, z kt贸rym ma dwie c贸rki: Katarzyn臋 (kt贸ra studiowa艂a w Nowym Jorku nauki humanistyczne) i Mik臋. Zostawi艂 on jednak Urszul臋 Dudziak dla Liliany Komorowskiej. Po rozwodzie przez cztery lata by艂a zwi膮zana z pisarzem Jerzym Kosi艅skim, kt贸remu dedykowa艂a album Malowany ptak. W 1991 roku artysta pope艂ni艂 samob贸jstwo. W 1993 wysz艂a za szwedzkiego kapitana 偶eglugi Benghta Dahllofa, z kt贸rym rozwiod艂a si臋. Od 2013 jest zwi膮zana z Bogdanem T艂omi艅skim, kapitanem 偶eglugi wielkiej.  W 2008 zdiagnozowano u niej z艂o艣liwego raka piersi. Przesz艂a mastektomi臋, wskutek kt贸rej usuni臋to jej lew膮 pier艣. Nie mia艂a nawrot贸w choroby. Ma domy m.in. w Nowym Jorku (na Manhattanie), Szwecji i Warszawie. Wraz z Boganem T艂omi艅skim mieszka w ma艂ej wsi obok Podlasia. Posiadaj膮 tam dom z bali. W tw贸rczo艣ci Urszuli Dudziak przewa偶a muzyka jazzowa. Dysponuje szerok膮 skal膮 g艂osu. Od 1971 艣piewa w wi臋kszo艣ci wykorzystuj膮c elektroniczne przetworniki g艂osu. Wielokrotnie by艂a opisywana jako kobieta 偶ywio艂owa i energetyczna; posiadaj膮ca du偶o optymizmu i rado艣ci. 

Data wys艂ania: 02.11.2021 r.
Data otrzymania: 29.03.2022 r.

Adres:
KAYAX
ul. Obro艅c贸w 28
03-933 Warszawa


 

Komentarze

Prze艣lij komentarz